Cập nhật nội dung chi tiết về Bản Văn Chúa Bà Đệ Nhất Tổ Mường, Bạch Anh Công Chúa, Chúa Thượng Ngàn, Lê Mại Đại Vương mới nhất trên website Herodota.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
[Bản Văn] CHÚA BÀ ĐỆ NHẤT TỔ MƯỜNG, BẠCH ANH CÔNG CHÚA, CHÚA THƯỢNG NGÀN, LÊ MẠI ĐẠI VƯƠNG
Anh linh hiển hách Chúa Sơn Trang
Cai quản Ba mươi sáu cửa ngàn
Lúc ngự lầu son cùng phủ tía
Khi chơi núi ngọc với non vàng
Gươm thiêng một lưỡi ra oai phép
Loài giặc Liễu Thăng phút phá tan
Thái Tổ Lê triều ban sắc tặng
Danh thơm lừng lẫy khắp Nam Bang
* * *
Hương một triện lòng thành dâng tiến
Khói ngạt ngào thấu đến Cửu Thiên
Thỉnh mời Lê Mại Chúa Tiên
Núi Dùm – Chúa ngự trấn miền Tuyên Quang
Đức Chúa Ngàn con vua Đế Thích
Giáng sinh vào quý tộc Lê Gia
Năm Thân, mồng Hai, tháng Ba
Định sinh Tiên Chúa khai hoa Dần thì
Vẻ nhan sắc phương phi yểu điệu
Nét dịu dàng dương liễu tốt tươi
Dung nghi vốn sẵn tư trời
Môi son, má phấn, miệng cười nở hoa
Mái tóc phượng, da ngà điểm tuyết
Đôi mày ngài vẻ nguyệt tô son
Càng nhìn càng thắm càng ròn
Cổ cao ba ngấn mặt tròn khuôn trăng
Tay tháp bút, hàm răng ngọc thạch
Tai hoãn vàng hổ phách kim cương
Quần chân áo chít khác thường
Chân đi hải sảo tựa nhưòng khai hoa
Đầu nón chiêng, lẵng hoa hầu quẩy
Lưng đai xanh, bồ đẩy dao quai
Trên đầu lược giắt trâm cài
Xí xô xí xố nói lời Sơn Trang
Ba mươi sáu Tiên nàng bộ chúng
Bảy mươi hai Sơn lũng các lang
Tiếng Kinh, tiếng Mán, tiếng Mường
Tiếng châu Quan Hỏa khác người trần gian
Thoi bán nguyệt hò khoan đủng đỉnh
Đàn ngũ âm tang tính tình tang
Buồm dươngbẻ lái hò khoan
Chèo vào Bát Cảnh, chèo sang Ngũ Hồ
Chèo khắp hết sông Ngô, bể Sở
Lại chèo vào Bát Cảnh Thiên Thai
Chèo vào cho tới Bồng Lai
Chơi hồ Ba Bể – Mười hai cửa ngàn
Rừng hòe quế, rừng lan, rừng cúc
Rừng bạch mai, rừng trúc, rừng thông
Non cao uốn lượn khúc rồng
Bốn bề điệp điệp, trùng trùng nhấp nhô
Cảnh thiên tạo như tô, như vẽ
Đền ỷ La mọi vẻ mọi xinh
Tam Cờ gió mát trăng thanh
Dạo chơi vườn quýt tốt xanh rườm rà
Cảnh Rừng Cấm trăm hoa đua nở
Miếu Đồng Tiền cảnh ngự càng vui
Mỏ Than – Chúa ngự trên đồi
Cây Xanh mắc võng thú vui ra vào
Nước chảy ra minh đường tụ thủy
Đền Móc Giằng tú khí chung linh
Thấp cao vạn tượng thiên hình
Thượng cầm – hạ thú, sơn tinh mọi loài
Bầy điểu thú: hươu, nai, hổ, báo
Đủ muôn loài: sà giảo, sài lang
Chim kêu, phượng hót trên ngàn
Suối reo nước bạc, cá vàng chầu lên
Đứng đôi bên: lân rờn, phượng múa
Sắp hai hàng chầu Chúa Sơn Trang
Khi chơi Cung Cấm – Quảng Hàn
Hà Giang, Bắc Mục tòa vàng thảnh thơi
Có phen chơi Thanh Sơn – Bích Động
Lệnh truyền đòi các chúng Sơn Tinh
Ngắm trăng sơn thủy hữu tình
Khen ai khéo đúc, họa hình thiên nhiên
Đức Thánh Mẫu – Chúa Tiên hiển hiện
Đền ỷ La cung điện nguy nga
Đồng Đăng ao cá quê nhà
Đông Cuông – Tuần Quán, Bảo Hà miếu thiêng
Hiển Thánh tích lưu truyền vạn đại
Sắc phong tặng: “Lê Mại Đại Vương”
Thông minh chính trực lạ thường
Ra tay sát quỷ, bốn phương thái hòa
Khắp trong nước: trẻ, già, lớn, bé
Đội ơn Người mạnh khỏe, sống lâu
Muôn dân lễ bái đảo cầu
Sở nguyện như ý, sở cầu tòng tâm.
Chầu Bà Đệ Nhị Thượng Ngàn
Chầu Bà Đệ Nhị Thượng Ngàn được coi là hoá thân của Mẫu Đệ Nhị, vốn là Thiên Thai tiên nữ, con vua Đế Thích, cai quản sơn lâm thượng ngàn, quyền hành khắp 81 cửa ngàn đất Việt.
Chầu Bà Đệ Nhị Thượng Ngàn được coi là hóa thân của Mẫu Đệ Nhị. Chầu cũng vốn là Thiên Thai Tiên Nữ, con vua Đế Thích, cai quản sơn lâm thượng ngàn, quyền hành khắp hết 81 cửa ngàn đất Nam Việt. Lại có sự tích cho rằng, bà cũng giáng sinh vào quý tộc Lê gia (có tài liệu ghi lại tên bà là Lê Thị Kiểm) ở vùng Thác Cái Thác Con, Hà Giang, sau này trở thành Bà Chúa Thượng Ngàn. Trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà, bà là vị chầu bà có quyền hành tối cao của tòa Sơn Trang (mà đa phần các vị chầu bà đều ở trên sơn trang) nên gần như bà là vị có quyền cao nhất hàng chầu, chỉ sau Chầu Đệ Nhất.
Chầu Bà Đệ Nhị Thượng Ngàn là vị chầu hay giáng đồng nhất trong hàng chầu (từ đồng tân đến đồng cựu ai cũng thỉnh chầu về ngự, để ban tài tiếp lộc sơn lâm sơn trang). Chầu ngự về đồng thường mặc áo màu xanh (xanh la hay xanh lá cây), cầm quạt khai cuông rồi múa mồi. Chầu Đệ Nhị thường hay ngự về trong các đàn mở phủ để chứng đàn Sơn Trang (kể cả với người không mở đủ bốn tòa sơn trang mà chỉ mở một tòa xanh). Ngoài ra khi đồng tân lính mới vào hầu cũng thường thỉnh chầu về để sang khăn cho đồng mới. Và đặc biệt, khi Chầu Đệ Nhị ngự đồng vào dịp lễ tiệc (đặc biệt là lễ Thượng Nguyên) trong năm, thì thường có nghi thức gọi là “trình giầu”. Khi chầu về ngự đồng, những con nhang đệ tử nào có căn số, đã lập bát hương bản mệnh, sẽ ngồi giữa chiếu ngự, phủ khăn đỏ và trên đầu đội mâm giầu trình (gồm cau, lá trầu, vỏ thuốc, thuốc lào, thuốc lá…), khi đó người ngồi đội giầu phải đặt lên mâm giầu trình 13.000 (thông thường là thế, có nơi thì là 15.000) dâng lên Chúa Sơn Trang và 12 cô tiên nàng hầu cận là những vị chứng mâm giầu của mình, lúc đó chầu sẽ cầm bó mồi (hoặc hương đã đốt cháy) khai cuông, chứng mâm giầu rồi xin tiền đài, nếu được nhất âm nhất dương (có một đồng tiền xấp, một đồng tiền ngửa) nghĩa là Phật Thánh đã chứng cho người ngồi đội giầu đó, rồi người đội giầu lễ tạ và đi ra để cho người khác vào tiếp tục.
Cũng như Chầu Đệ Nhất, Chầu Đệ Nhị được thờ phụng ở bất cứ nơi nào có rừng núi có Mẫu Đệ Nhị ngự. Nhưng khi thỉnh chầu, người ta thường hay nghĩ tới Đền Đông Cuông là nơi in dấu rõ nhất ở tỉnh Yên Bái.
Xem Video ” Cô Đôi Thượng Ngàn ” hay nhất và mới nhất
[youtube id=”2ADOgbWP1B8″ width=”620″ height=”360″]
Văn hầu:
Tiên thánh thượng ngàn dâng văn tiên thánh thượng ngàn
Đông cuông tuần quán giáng đàn chứng đây
Trên ngàn gió cuốn rung cây
Dưới khe cá lặn chim bay về ngàn
Canh khuya nguyệt lặn sao tàn
Canh khuya nguyệt lặn sao tàn
Chiếc thoi bán nguyệt khoan khoan chèo vào
Gập ghềnh quán thấp lều cao
Gập ghềnh quán thấp lầu cao
Chèo ra núi đỏ chèo vào ngàn xanh
Thượng ngàn tôi tú anh linh
Thượng ngàn tôi tú anh linh
Ngôi cao công chúa quyền hành núi non
Anh linh đã có tiếng đồn
Anh linh đã có tiếng đồn
Sấm ran mặt bể mưa tuôn đầu ghềnh
Da ngà mắt phượng long lanh
Da ngà mắt phượng long lanh
Mày hoa tươi tốt tóc xanh rườm rà
Nhị hồng tuyết điểm màu da
Nhụy hồng tuyết điểm màu da
Cổ tay tựa ngà đầu vấn tóc mai
Vốn dòng công chúa Thiên thai
Vốn dòng công chúa Thiên thai
Giáng sinh hạ giới quyền cai thượng ngàn
Quyền cai các lũng các lang
Quyền cai các lũng các lang
Sơn tinh cầm thú hổ lang khấn đầu
Quyền cai tam thập lục ngàn châu
Quyền cai tam thập lục ngàn châu
Chín từng khe suối một bầu tiêu dao
Rong chơi ngàn quế ngàn đào
Rong chơi ngàn quế ngàn đào
Khi ra thác cái lúc vào thác con
Chim kêu vượn hót véo von
Chim kêu vượn hót véo von
Chớp bể đôi đoạn mưa nguồn từng phen
Khi nương gió lúc lại thác gièm
Nàng ân nàng ái vốn dòng sơn trang
Tính hay măng trúc măng giang
Song đăng ai thấp thoáng bên lầu
Song đăng tiên chúa múa hầu mẫu vương
Soi cho quốc phú dân cường
Soi cho quốc phú dân cường
Soi trong nam việt bốn phương thái hòa
Soi từ thành thị tới kinh đô
Soi cho non nước bốn mùa thêm xuân
Đuốc thiêng sáng tỏ xa gần
Hái hoa lan, hái hoa huệ hoa lan thượng thừa
Hoa hải đường nở trước mùa xuân
Quỳnh hoa đua nở xa gần
Đào tiên thạch lựu thanh tân chơi bời
Hoa cẩm chướng trà my đua nở
Hoa mận đào rực rỡ tốt tươi
Hoa thủy tiên sắc nước nghiêng trời
Vui chơi nước nhược non hồng
Phố Cát Đền Sòng sông Cả sông Thao
Lân rờn vượn múa thấp cao
Lân rờn vượn múa thấp cao
Ngàn mây thấp thoáng trăng sao lững lờ
Nón buồm vai quảy lẵng hoa
Nón buồm vai quảy lẵng hoa
Đền khi miếu nọ vào ra chơi bời
Khi thanh vắng lúc lại êm trời
Thanh vắng lúc lại êm trời
Ngự trên đỉnh núi ghẹo người Hằng nga
Tang tình thôi hát lại ca
Tang tình thôi hát lại ca
Bẻ bai giọng Xá ê a giọng Mường
Tiếng Kinh tiếng Mán tỏ tường
Tiếng Kinh tiếng Mán tỏ tường
Lục châu quan hỏa líu lường líu lo
Rong chơi bát cảnh ngũ hồ
Rong chơi bát cảnh ngũ hồ
Đua chèo bẻ lái hò dô lại về
Khi chơi ngàn mái ngàn me
Rong chơi ngàn mái ngàn me
Ngàn giang ngàn nứa trúc tre ngàn vầu
Đôi cô MánThổ theo hầu
Đôi cô Thổ Mán theo hầu
Cô xe chỉ thắm cô xâu hạt vàng
Trên sơn lâm dọn quán bán hàng
Văn Khấn Bà Chúa Kho Và Cách Sắm Lễ Đi Đền Bà Chúa Kho
I. Sự tích đền Bà chúa Kho
Tương truyền vào thời nhà Lý: Theo chân đến làng Quả Cảm Bắc Ninh, Nơi được mệnh danh có người con gái với nhan sắc tuyệt trần. Tuy xuất thân từ một gia đình nông thôn nghèo nhưng Bà đa trí đa tài từ cầm kỳ thi họa cái nào cũng giỏi.
Bà lọt vào mắt nhà vua và được đưa vào cung làm vợ vua Lý. Sau khi trở thành vợ vua, Bà nhận thấy vùng đất quê nhà còn hoang sơ: đất đai sâu rộng mà không ai khai hoang, sản xuất. Chính vì vậy Bà xin nhà vua cho được về làng, chiêu dân lập ấp, khai khẩn ruộng hoang, tăng gia sản xuất. Vào ngày 12 tháng Giêng năm Đinh Tỵ (1077) quân Tống kéo sang xâm lược nước ta. Lý Thường Kiệt lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống Tống. Vào thời đó ở làng Cổ Mễ, núi Kho, Cầu Gạo… vốn là những nơi đặt kho lương thực của quân Lý ở bờ nam chiến tuyến Như Nguyệt (Sông Cầu). Núi Kho, núi Dinh, Thị Cầu cũng vốn là một vị trí chiến lược có thể kiểm soát con đường từ Lạng Sơn qua sông Cầu về Thăng Long xưa. Bà tổ chức sản xuất, tích trữ lương thực, trông nom kho tàng quốc gia phục vụ cho trận chiến Như Nguyệt. Bà cũng “thác ” trong cuộc chiến này.
Nhà vua biết chuyện vô cùng thương tiếc phong cho Bà là Phúc Thần . Người dân nhớ thương Bà lập nên đền thờ tại kho lương thực cũ của triều đình ở Núi Kho và gọi Bà với một niềm tôn kính là: Bà Chúa Kho. Công lao của bà đã được triều đại phong kiến ghi nhận qua việc sắc phong đền thờ bà là “Chủ khố linh từ” (Đền thiêng thờ bà Chúa Kho). Ở thôn Cổ Mễ còn một ngôi đình và ngôi chùa cổ. Chùa Cổ Mễ có từ đời lý thế kỷ XI. Ngày nay trong chùa còn ba pho tượng đá khá đẹp mang rõ phong cách điêu khắc thời Mạc. Chùa còn lại đến nay là kiến trúc thế kỷ XIX, làm theo kiểu chữ T chạm khắc công phu
II. Sắm lễ đền Bà chúa Kho
Theo phong tục cổ truyền khi đến Đình, Đền, Miếu, Phủ nên có lễ vật có thể to, nhỏ, nhiều, ít, sang, mọn tuỳ tâm. Mặc dù ở những nơi này thờ Thánh, Thần, Mẫu nhưng người ta vẫn có thể sắm các lễ chay như hương hoa quả, oản,… để dâng cũng được.
Lễ Chay: Gồm hương hoa, trà, quả, phẩm oản… dùng để lễ ban Phật, Bồ Tát (nếu có).
Lễ chay cũng dùng để dâng ban Thánh Mẫu.
Lễ Mặn: Nếu Quý vị có quan điểm phải dùng mặn thì chúng tôi khuyên mua đồ chay hình tướng gà, lợn, giò, chả.
Lễ đồ sống: Tuyệt đối không dùng các đồ lễ sống gồm trứng, gạo, muối hoặc thịt tại các ban quan Ngũ Hổ, Bạch xà, Thanh xà đặt ở hạ ban Công Đồng Tứ phủ.
Cỗ sơn trang: Gồm những đồ đặc sản chay Việt Nam: Không được dùng cua, ốc, lươn, ớt, chanh quả… Nếu có gạo nếp cẩm nấu xôi chè thì cũng thuộc vào lễ này.
Lễ ban thờ cô, thờ cậu: Thường gồm oản, quả, hương hoa, gương, lược… Nghĩa là những đồ chơi mà người ta thường làm cho trẻ nhỏ. Nhưng lễ vật này cầu kỳ, nhỏ, đẹp và được bao trong những túi nhỏ xinh xắn, đẹp mắt.
Lễ thần Thành Hoàng, Thư điền: Phải dùng chay mới có phúc và những lời cầu nguyện được linh ứng.
Theo lệ thường, người ta lễ thần Thổ địa, thủ Đền trước, gọi là lễ trình vì đó là lễ cáo Thần linh Thổ Địa nơi mình đến dâng lễ. Người thực hành tín ngưỡng cao lễ Thần linh cho phép được tiến hành lễ tại Đình, Đền, Miếu, Phủ.
Sau đó người ta sửa sang lễ vật một lần nữa. Mỗi lễ đều được sắp bày ra các mâm và khay chuyên dùng vào việc cúng lễ tại Đình, Đền, Miếu, Phủ.
Kế đến là đặt lễ vào các ban. Khi dâng lễ phải kính cẩn dùng hai tay dâng lễ vật, đặt cẩn trọng lên bàn thờ. Cần đặt lễ vật lên ban chính trở ra ban ngoài cùng.
Chỉ sau khi đã đặt xong lễ vật lên các ban thì mới được thắp hương.
Khi làm lễ, cần phải lễ từ ban thờ chính đến ban ngoài cùng. Thường lễ ban cuối cùng là ban thờ cô thờ cậu.
Thứ tự thắp hương khi đi lễ
Thắp từ trong ra ngoài:
Ban thờ chính của điện được đặt theo hàng dọc, ở gian giữa được thắp hương trước.
Các ban thờ hai bên được thắp hương sau khi đã thắp xong hương ban chính ở gian giữa.
Khi thắp hương cần dùng số lẻ: 1, 3, 5, 7 nén. Thường thì 3 nén
Sau khi hương được châm lửa thì dùng hai tay dâng hương lên ngang trán, vái ba vái rồi dùng cả hai tay kính cẩn cắm hương vào bình trên ban thờ.
Nếu có sớ tấu trình thì kẹp sớ vào giữa bàn tay hoặc đặt lên một cái đĩa nhỏ, hai tay nâng đĩa sớ lên ngang mày rồi vái 3 lần.
Trước khi khấn thường có thỉnh chuông. Thỉnh ba hồi chuông. Thỉnh chuông xong thì mới khấn lễ.
IV. Bài văn khấn đền Bà Chúa Kho
Nội dung bài văn khấn cúng đền bà Chúa Kho như sau: Hương tử con là …. Hôm nay là ngày…
Chầu Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn
Bản văn Chầu Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn
Dâng văn tiên chúa thượng ngàn Đông Cuông tuần quán giáng đàn chứng đây Trên ngày gió cuốn rung cây Dưới khe cá lội chim bay về ngàn Canh khuya nguyệt lặn sao tàn Chiếc thoi bán nguyệt khoan khoan chèo vào Gập ghềnh quán thấp lầu cao Khi ra núi đỏ lúc nào ngàn xanh Thượng ngàn Đệ Nhị tối linh Ngôi cao công chúa quyền hành núi non Anh linh đã khắp tiếng đồn Sấm ran mặt bể mưa tuôn đầu ghềnh Da ngà mặt phượng long lanh Mặt hoa tươi tốt tóc xanh rườm rà Nhị hồng tuyết điểm mầu da Cổ tay tựa ngà đầu vấn tóc mai Vốn dòng công chúa Thiên Thai Giáng sinh hạ giới quản cải Thượng Ngàn Quản cai các lũng các lang Sơn tinh cầm thú hổ lang khấu đầu Khắp hoà tam thập lục châu Chín từng khe suối một bầu tiêu dao Dong chơi ngàn quế ngàn đào Khi ra thác cái lúc vào thác con Chim kêu vượn hót véo von Chớp bể đồi đoạn mưa nguồn từng cơn Khi nương gió lúc lại thác gièm Khi bẻ cành quế khi vin cành hồng Vui chơi nước nhược non bồng Phố Cát đền Sòng sông Cả sông Thao Lân rờn Phượng múa thấp cao Ngày mây thấp thoáng trăng sao lững lờ Nón buồm vai quẩy lẵng hoa Đền khi phủ nọ vào ra chơi bời Khi thanh vắng lúc lại êm trời Ngồi trên đỉnh núi ghẹo người Hằng Nga Tang tính tình thôi đọc lại ca Bẻ bai giọng Xá ê a giọng Mường Tiếng Kinh tiếng Mán tỏ tường Lục châu quan hoả lúi lường líu lo Dong chơi bát cảnh ngũ hồ Đua chèo bẻ lái hò dô lại về Khi chơi ngàn mái ngàn ngàn me Ngàn giang ngàn nứa trúc tre ngàn vầu Đôi cô Thổ Mán theo hầu Cô xe chỉ thắm cô xâu hạt vàng Sơn Lâm dọn quán bán hàng Non xanh đủng đỉnh tuyết sương gieo hò Khăn xanh áo lục nhởn nhơ Khi vào ba dội lúc vô đường chèo Môi son má phấn mỹ miều Miệng cười hoa nở mọi chiều mọi hay Đèn trăng quạt gió màn mây Bóng thông che tán bóng mai tựa hình Đi suối lúc lại về ghềnh Đua chèo tiếng phách tiếng sênh reo hò Chè tàu ba chén tính ưa Thanh bông hoa quả ngự thừa lại ban Yêu ai tài lộc chầu ban Ghét ai chầu quở khôn ngoan được nào Xem trong sự tích tân la Vậy nên phúc đẳng hà sa vô cùng Đệ tử dốc một lòng thành kính Dâng bản văn trình chầu ngự giáng lâm Mời chầu giáng phúc từ trung Khuông phù đệ tử tăng long thọ trường.
Bạn đang đọc nội dung bài viết Bản Văn Chúa Bà Đệ Nhất Tổ Mường, Bạch Anh Công Chúa, Chúa Thượng Ngàn, Lê Mại Đại Vương trên website Herodota.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!