Xem 26,928
Cập nhật nội dung chi tiết về Đình Ứng Thiên, Đền Hậu Thổ mới nhất ngày 24/05/2022 trên website Herodota.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Cho đến nay, bài viết này đã thu hút được 26,928 lượt xem.
--- Bài mới hơn ---
Giới thiệu
Đình Ứng Thiên gọi theo địa danh là đình thôn Láng Hạ, bên trong có đền Hậu Thổ còn gọi đền Nhà Bà. Di tích hiện ở trong ngõ 151 Láng Hạ, phía đông cầu vượt Lê Văn Lương, thuộc phường Láng Hạ, quận Đống Đa, TP Hà Nội. Ngôi đình này được trùng tu nhiều lần, mới đây tượng đôi voi phục lại bị xoay lưng về phía người vào để lấy chỗ mở thêm 2 cánh cổng phụ trông rất khác xưa.
Từ lâu, nhiều dân kinh doanh bất động sản đã tin rằng Hậu Thổ là nữ thần cai quản đất đai toàn cõi và được thờ trong đình Ứng Thiên. Vì vậy ngôi đình từng mở cửa tất cả các ngày trong năm. Dịp lễ mùng một, cúng rằm, các ngày “mậu” và hội đình thì khách thập phương càng kéo nhiều về đây cầu lộc, các ban thờ có những lúc không còn chỗ đặt đồ tiến cúng, các mâm lễ thậm chí phải xếp chồng lên nhau.
Mặt ngôi đình nhìn về phía tây-nam thẳng ra bờ sông Tô Lịch qua một con đường khá dài xuyên giữa vườn cổ thụ xưa kia um tùm nhưng nay chỉ còn có bốn cây. Du khách thường đến vãng cảnh từ phía đường Láng (vành đai) rẽ sang ngõ số 528 để vào cổng đình, ngày nay cũng có thể đi tắt từ chân cầu vượt ở phía đường Láng Hạ rẽ qua con ngõ số 426.
Sử sách cho biết từ xa xưa, đình Ứng Thiên cùng chùa Cảm Ứng vốn toạ lạc trên địa phận của trại An Lãng, thuộc huyện Quảng Đức, phủ Phụng Thiên, ở phía nam kinh đô Thăng Long cũ. Đầu đời vua Thành Thái (cuối thế kỷ XIX) trại An Lãng được giao về tổng An Hạ, huyện Hoàn Long, thuộc tỉnh Cầu Đơ, sau đổi tên là tỉnh Hà Đông.
Trong đình có ngôi đền được xây dựng vào khoảng năm 1069-1072 đời vua Lý Thánh Tông để thờ một vị nữ thần. Truyền thuyết kể rằng khi vua đi thuyền chinh nam gặp sóng lớn, thần đã báo mộng giúp vượt qua Cửa Hoàn. Sáng ra vua sai tìm trên bờ thì được một khúc gỗ rất giống hình người trong mơ, liền đặt tên là “Hậu Thổ phu nhân”. Sau khi thắng trận và bắt được vua Champa là Chế Củ, vua đem tượng về kinh đô thờ cúng. Sau lại tôn phong là “Ứng thiên Hoá dục Nguyên trung Hậu Thổ Địa kỳ Nguyên quân”.
Có thuyết cho rằng đó chính là Nữ thần Ponagar của người Champa. Vì là Thần đất cho nên khi tín ngưỡng thờ Mẫu phát triển thì Nữ thần này cũng được coi là Mẫu Địa. Qua các triều Lê, Tây Sơn rồi Nguyễn, Nữ thần đều được gia phong và xếp hạng là “Thượng Đẳng Tối Linh Thần”. Sắc phong sớm nhất còn lưu giữ ghi niên hiệu Vĩnh Khánh nhị niên (1730), sắc phong cuối cùng được vua Khải Định ban cho vào đầu thế kỷ XX.
Kiến trúc
Dáng dấp ngôi đình hiện nay sau trùng tu vẫn mang phong cách nghệ thuật của thời Nguyễn. Du khách đi qua cổng tam quan vào một sân hẹp rồi đến nhà hữu mạc nay là nơi viết sớ, phía bên phải sân có hòn non bộ lớn. Tiếp theo là hai phương đình nhỏ làm nơi sửa lễ ở chếch mé sân trong. Nhà tiền tế rộng 5 gian, kết nối với hậu cung thành hình chữ “Công”.
Di sản
Đình Ứng Thiên được UBND TP Hà Nội xếp hạng Di tich văn hóa vào năm 1984. Có đôi câu đối còn lưu ở đình, phiên âm như sau:
Trợ Lý bình Chiêm, thiên cổ tích
Phù Trần bái vũ vạn dân an
Nghĩa là:
Giúp (vua) Lý bình Chiêm lập thiên cổ tích
Phò (nhà) Trần làm mưa để vạn dân yên
Một đôi câu đối khác viết:
Sơn mộc thê thần, y phục đạm trang kinh đế mộng
Hải môn hiển ứng, phong đào tinh thiếp hộ vương sư
Tạm dịch là:
Gỗ núi tượng thần, trang phục đơn sơ lay mộng đế
Cửa biển hiển linh, dẹp yên sóng gió giúp quân vua
Từ thời Lê trung hưng, đền Ứng Thiên được tu sửa, mở rộng và sử dụng như đình làng. Trong đình thờ 3 vị thành hoàng gồm: a) Linh Lang -hoàng tử nhà Lý- được tôn là Trấn Tây Thăng Long, b) Cao Sơn đại vương -thần núi Tản Viên- được tôn là Trấn Nam Thăng Long, c) Công chúa Vĩnh Gia -một tướng của Hai Bà Trưng.
Đình Ứng Thiên. Panorama NCCong ©2014
Hội đình mùa xuân diễn ra từ ngày 6 đến 8 tháng 3 (âm lịch) và hội mùa thu thì vào ngày 26 tháng 9. Hội xuân đồng thời diễn ra ở cả 3 làng Láng Thượng, Láng Trung, Láng Hạ. Mồng 6 tháng 3 là chính hội nhưng từ trước đó nhân dân trong làng đã chuẩn bị cờ quạt, đồ tế khí. Các cụ bô lão đi gom hoa bưởi đun nước thơm làm lễ mộc dục. Mồng 8 tháng 3 kết thúc hội rước ban Mẫu, các cụ bà tụng kinh từ sáng sớm, lễ tế tạ cử hành rất trọng thể.
Di tích lân cận
Bản đồ trực tuyến
Chú thích
Theo sách “Lĩnh Nam chích quái” do Trần Thế Pháp biên soạn vào khoảng cuối thời Trần.
--- Bài cũ hơn ---
Bạn đang đọc nội dung bài viết Đình Ứng Thiên, Đền Hậu Thổ trên website Herodota.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!
