Nhập trạch là từ Hán Việt, theo đó “nhập” nghĩa là vào trong, “trạch” là nhà ở, như vậy lễ nhập trạch là nghi lễ vào ở ngôi nhà mới, bất kể đó là nhà xây mới, nhà cải tạo lại, nhà mới mua, hay là nhà đi thuê… Thủ tục nhập trạch cũng có một số lưu ý riêng cần chú ý để mang lại may mắn và thịnh vượng cho gia đình.
Theo quan niệm dân gian từ xưa tới nay, “đất có thổ công – sông có hà bá”, mỗi mảnh đất, ngôi nhà đều có một vị thần cai quản riêng. Vì vậy, khi dọn đến nơi ở mới, chúng ta phải xin phép và làm lễ báo cáo với vị thần này rước vong linh gia tiên về bàn thờ mới để thờ phụng, đồng thời xin thần chứng giám và phù hộ cho mọi thành viên trong gia đình được mạnh khỏe, bình an và gặp nhiều may mắn.
Lễ nhập trạch không chỉ là thủ tục chuyển nơi ở, đó còn là sự khởi đầu cho một cuộc sống mới nên nếu chuẩn bị chu đáo, mọi việc suôn sẻ thì đó là dấu hiệu tốt lành giúp cho mọi thành viên cảm thấy yên tâm và trọn vẹn niềm vui.
Thông thường có 3 cách để chọn ngày, giờ làm lễ nhập trạch: chọn theo hướng nhà – chọn theo tuổi chủ nhà hoặc chọn theo giờ hoàng đạo.
Ngày Tam nương: gồm các ngày 3, 7, 13, 18, 22, 27 âm lịch hàng tháng.
Ngày Thọ tử là các ngày 5, 14, 23 âm lịch hàng tháng.
Ngày Dương công kỵ nhật, theo học giả Phan Kế Bính trong sách Việt Nam phong tục là những ngày âm lịch sau: Ngày 13 tháng Giêng, 11/2, 9/3, 7/4, 5/5, 3/6, ngày 8 và 29/7, 27/8, 25/9, 23/10, 21/11, ngày 19 tháng Chạp.
Thời gian vào nhà phải là buổi sáng sớm, buổi giữa trưa, hoặc trước lúc mặt trời lặn, tránh dọn đồ đến nhà mới vào buổi tối. (Tốt nhất là vào buổi sáng và nên trong khoảng từ mùng 1 đến hôm rằm, không nên về nhà mới vào cuối tháng).
Cần chuẩn bị những gì cho lễ nhập trạch?
Sau khi đã chọn được ngày giờ tốt, việc tiếp theo là chuẩn bị đủ đầy những đồ đạc, lễ vật trong lễ cúng nhập trạch. Đặc biệt, ban thờ cần được mang vào, kê đặt trước. Nếu chuyển bàn thờ từ nơi ở cũ thì không chuyển bát hương theo cùng. Bạn có thể để tại nhà cũ chờ tới ngày làm lễ nhập trạch rồi mang qua, hoặc bốc bát hương mới khi chuyển đến.
Bếp than: được đặt ở chính giữa lối đi cửa chính để vào nhà. Mục đích là để gia chủ và các thành viên trong gia đình sẽ bước qua bếp than khi vào nhà. Lửa tính hỏa, khi bước qua sẽ giúp loại bỏ những điều không may mắn còn vương trên người
Bếp nấu: Có thể là bếp than hoặc bếp gas, bếp cồn (miễn là bếp có ngọn lửa), nhưng không được dùng bếp điện, bếp từ vì bếp dùng để đun nấu trong ngày dọn nhà cần có ánh lửa.
Ấm đun nước, bộ ấm chén pha trà, chổi mới 1 chiếc, xô đựng nước, gương tròn, chiếu hoặc đệm đang sử dụng, gạo: 1kg, muối: 1kg.
Trước hết bạn hãy hiểu rằng, mâm lễ cúng nhập trạch to hay nhỏ không quá quan trọng, điều quan trọng hơn cả là ở tấm lòng thành tâm của gia chủ. Thế nên tùy theo điều kiện kinh tế của gia đình, bạn có thể chuẩn bị mâm cỗ cúng thần linh và gia tiên gồm:
Lễ mặn: gà, xôi, rượu; tiền vàng; trầu cau; Hoa tươi: 2 bó; Quả: 5 loại quả tượng trưng cho ngũ hành; 1 đĩa nhỏ gạo, muối; hương; nến: 2 cây; Y mã phục 1 bộ gồm: 1 con ngựa, 1 bộ quần áo, 1 mũ, 1 đôi hia; tất cả đều màu đỏ.
Nếu là nhà làm lần đầu thì sắm 1 lễ cúng chúng sinh gồm: Quần áo chúng sinh: 30 bộ; Vàng hoa cho chúng sinh: 500-1.000; Cháo trắng: 1 nồi và múc ra 5 bát để cúng chúng sinh; Hoa quả: khế, chuối, mía, táo… mỗi thứ một ít; bỏng ngô, bỏng nếp; kẹo dồi, bim bim, kẹo lạc; khoai lang, khoai sọ luộc;
Nếu là nhà mặt đất thì chuẩn bị nước ngũ vị để hàn long mạch. Mua một gói ngũ vị ở hàng mã, cho 2 lít nước vào nấu rồi gạn lấy nước để hàn long mạch.
Việc chuyển tới nhà mới phải thực hiện chính xác theo ngày giờ đã chọn sẵn và chỉ duy nhất người trong nhà mới được có mặt vào thời điểm này. Tránh mời thêm bạn bè, khách khứa vì đây không phải là tiệc tân gia. Cần hiểu và phân biệt rõ ngày nhập trạch và ngày tân gia là khác nhau để không phạm phải sai lầm nghiêm trọng này.
Nếu nhà có người đang mang thai thì tốt nhất không nên dọn nhà. Trong trường hợp cấp bách không thể không dời nhà thì nên mua một cái chổi mới tinh, để đích thân người mang bầu quét qua các đồ đạc một lượt rồi mới chuyển , như vậy mới không phạm tội “Thần thai”.
Những người giúp dọn nhà không được là người cầm tinh con Hổ để tránh “rước Hổ dữ vào nhà” (theo ông bà ta xưa, đây là phép tắc giữ gìn sự hanh thông, bình an cho cả nhà, bách bệnh không phát sinh, tài vận tiến đến, cả nhà vui vẻ).
Trước khi làm lễ vào nhà mới cần:
Mở tất cả cửa sổ, bật hết đèn điện sáng trong nhà
Đặt bếp than đã nhóm lửa ngay trước cửa chính (cửa ra vào)
Khi đến đúng ngày giờ đẹp đã chọn thì tiến hành thủ tục nhập trạch sau:
Nếu là 1 gia đình có đầy đủ vợ chồng con cái thì đầu tiên là vợ gia chủ cầm 1 cái gương tròn đem vào nhà trước (mặt gương soi vào nhà). Kế đến là gia chủ tự tay cầm bát hương bước qua bếp than củi được đặt ở vị trí giữa cửa chính vào đặt lên ban thờ. Sau đó lần lượt những người trong nhà mới đem vào: bếp lửa (tốt nhất là bếp còn đang cháy đỏ từ nhà cũ đem tới); chiếc chiếu hoặc đệm đang sử dụng, chổi, gạo, nước, muối, đồ tư trang quý giá… Không nên đi tay không vì nó mang ý nghĩa không có của cải. Mâm lễ cúng nhập trạch đi cuối cùng.
Nếu nhà vắng đàn ông thì người mẹ bưng bát nhang vào trước đặt lên ban thờ, kế đến là con cái lần lượt mang bếp, chiếu, chổi, gạo, nước… vào.
Đặt bát hương và mâm cúng để trên bàn thờ gia tiên. Xôi gà đặt bên phải (từ ngoài nhìn vào); lễ chay bên trái. Về vị trí bát hương, theo hướng từ dưới nhìn lên: Thần linh đặt giữa; gia tiên bên phải, bà cô (nếu có) bên trái; Y mã phục đặt trên ban thờ hoặc trên chiếc bàn trước ban thờ; Lễ chúng sinh đặt trước cửa.
Đổ đầy nước vào xô, tượng trưng cho của cải dồi dào.
Lễ lần 1 – Cúng Thổ công (Thần linh): Thắp 3 nén hương, cắm bát hương thần linh trước, rồi đến bát hương gia tiên và bà cô. Rót rượu vào 3 chén trên ban thờ (chỉ rót ít vì còn phải rót 2 lần nữa mới đầy chén), sau đó đọc bài khấn Thổ công (Thần linh).
Lễ lần 2 – Cúng an trạch (trong trường hợp xây nhà mới): Cúng Thổ công xong thì thắp tiếp 1 nén hương, rót tiếp một ít rượu vào 3 chén; bắc bếp đun nước (n ước đun trên bếp lần đầu tiên ở nhà mới phải để cho sôi 5 – 10 phút, lâu hơn càng tốt, mới tắt lửa), tiếp đó pha trà, rót trà ra chén đặt dưới chiếu cúng trước ban thờ, sau đó đọc bài khấn an trạch.
Lễ lần 3 – Cúng gia tiên: Cúng an trạch xong thắp tiếp 1 nén hương; rót rượu đầy vào 3 chén; dâng trà lên ban thờ để cúng gia tiên, sau đó đọc bài khấn gia tiên.
Hàn long mạch (trong trường hợp xây nhà mới): Nếu trường hợp xây nhà mới, cúng gia tiên xong thì thắp 1 nén hương cắm vào ca đựng nước ngũ vị đặt trước ban thờ. Khi hết hương thì lấy nước đó tưới xung quanh nhà vào chân tường phía bên ngoài để hàn long mạch. Nếu nhà liền kề thì tưới chân tường phía trong nhà cũng được nhưng phải để 1 ngày 1 đêm mới được lau; phía trước cửa thì tưới phía ngoài.
Cúng chúng sinh (trong trường hợp nhà xây mới): Thắp 5 nén hương, múc 1 bát nước lã rồi cúng chúng sinh. Cúng xong rắc 3 nhúm gạo và 3 nhúm muối ra trước cửa; còn lại để dùng.
Cuối cùng hành lễ nhập trạch nhà mới xong, chúng ta tiến hành dọn lễ, hóa vàng. Lưu ý hóa vàng trên bàn thờ rồi mới hóa vàng cúng chúng sinh.
Sau khi cúng Thần linh, Gia tiên xong mới chính thức kê, dọn đồ đạc trong nhà. Trước đó nếu có chuyển đồ đạc vào nhà cũng chỉ là tập kết, để tạm chứ chưa kê chính thức.
Sau khi dọn nhà xong, để cầu bình an, toàn gia có thể tổ chức lễ bái tạ Thần Phật, các vị Thánh Thần và Tổ tiên.
Không nên ngủ trưa trong ngôi nhà mới vào đúng ngày chuyển nhà vì nó tượng trưng cho sự lười biếng và bệnh tật.
Nếu chỉ nhập trạch lấy ngày tốt mà chưa có nhu cầu ở ngay thì gia chủ vẫn phải ngủ một đêm ở nhà mới ngay sau khi nhập trạch.
Trong ngày chuyển vào nhà mới cũng cần lưu ý không nên cãi vã, tranh luận, gây gổ, mắng mỏ trẻ nhỏ, thể hiện sự bực tức hay khóc lóc…. bởi điều này sẽ mang lại sự không may mắn cho gia chủ.
**************************************************
Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn trực tiếp
Trụ sở: Số 72D Phương Liệt – Quận Thanh Xuân – Hà Nội
Hotline : 090 426 66 58
Email: dogokientruc.info@gmail.com
Website: chúng tôi chúng tôi