Bài văn khấn phóng sinh dưới đây thường được tụng trong các chùa khi thực hiện nghi thức phóng sinh trong ngày lễ lớn. Chúng ta cũng có thể tụng tại gia, vừa để giúp các con vật “sám hối” vì đã tạo nghiệp, vừa giúp chúng ta ngấm hơn những giáo lý đạo Phật, nên ăn ở nhân đức, tránh gây tội ác mà bị đọa làm súc sinh. Bên cạnh đó, cũng giúp chúng ta tạo thêm phần phúc đức cho bản thân và gia đình.
NGUYỆN HƯƠNG
Nguyện đem lòng thành kính. Gởi theo đám mây hương. Phưởng phất khắp mười phương. Cúng dường ngôi tam bảo. Thề trọn đời giữ đạo. Theo tự tánh làm lành. Cùng pháp giới chúng sanh. Cầu Phật từ gia hộ. Tâm bồ đề kiên cố. Xa bể khổ nguồn mê. Chóng quay về bến giác Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường ( 3 lần)
Kính bạch chư vị Đại Giác ba đời hùng sư tác đại chứng minh. Hôm nay có thiện nhân (tín nữ) thế danh là …………… phát tâm mua chuộc mạng các chúng sanh(tên các loài động vật) ….. đây để phóng thích. Cúi mong tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng đạo tràng này chứng minh gia hộ, cứu giúp cho các chúng sanh này luôn tin sâu tam bảo, thoát kiếp trầm luân, mạng căn dứt thác sanh vào đường lành, gặp chánh pháp tu hành sớm được giác ngộ giải thoát.
Ngưỡng nguyện trên tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng chứng minh gia hộ ( 3 lần)
TÁN PHẬT
Đại từ, đại bi thương chúng sanh, Đại hỷ, đại xả, cứu hàm thức. Tướng đẹp sáng ngời dùng trang nghiêm Chúng con chí tâm thành đảnh lễ. – Chí tâm đảnh lễ tất cả chư Phật ba đời tột hư không khắp pháp giới.(lễ 1 lễ) – Chí tâm đảnh lễ tất cả Chánh pháp ba đời tột hư không khắp pháp giới.(lễ 1 lễ) – Chí tâm đảnh lễ tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời tột hư không khắp pháp giới.(lễ 1 lễ)
TÁN PHÁP
Pháp Phật sâu mầu chẳng gì hơn, Trăm ngàn muôn kiếp khó được gặp. Nay con nghe thấy vâng gìn giữ, Nguyện hiểu nghĩa chơn Đức Thế Tôn.
Qui kính Phật, Bồ Tát trên hội Bát Nhã (3 lần)
TÂM KINH TRÍ TUỆ CỨU KÍNH RỘNG LỚN (Tụng kinh Bát Nhã)
Khi Bồ Tát Quán Tự Tại hành sâu Bát Nhã Ba La Mật Đa, Ngài soi thấy năm uẩn đều không, liền qua hết thảy khổ ách. Này Xá Lợi Phất! Sắc chẳng khác không, không chẳng khác sắc, sắc tức là không, không tức là sắc. Thọ, tưởng, hành, thức, cũng lại như thế. Này Xá Lợi Phất ! Tướng “Không” của các pháp, không sanh không diệt, không nhơ không sạch, không thêm không bớt.
Cho nên trong tướng “Không” không có sắc, không có thọ, tưởng, hành, thức; không có mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý; không có sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp ; không có nhãn giới; cho đến không có ý thức giới; không có vô minh cũng không có hết vô minh, cho đến không có già chết cũng không có hết già chết; không có khổ, tập, diệt, đạo, không có trí tuệ cũng không có chứng đắc.
Vì không có chỗ được, nên Bồ Tát y theo Bát Nhã Ba La Mật Đa, tâm không ngăn ngại.
Vì không ngăn ngại nên không sợ hãi, xa hẳn điên đảo mộng tưởng, đạt đến cứu cánh Niết Bàn.
Chư Phật trong ba đời cũng nương Bát Nhã Ba La Mật Đa được đạo quả Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.
Nên biết, Bát Nhã Ba La Mật Đa là đại thần chú, là Đại Minh Chú, là Vô Thượng Chú, là Vô Đẳng Đẳng Chú, hay trừ được hết thảy khổ, chơn thật không dối.
Vì vậy nói chú Bát Nhã Ba La Mật Đa, liền nói chú rằng: “Yết đế, yết đế, Ba la yết đế, Ba la tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha.”(3 lần) CHÚNG SINH(tên các loại động vật)… SÁM HỐI Chúng sanh(tên các loại động vật)…. lỡ tạo bao ác nghiệp Đều do vô thỉ tham sân si Từ thân miệng ý phát sinh ra. Hôm nay thảy đều xin sám hối.
Nam mô Bồ tát Cầu sám hối (3 lần)
Chúng sanh đây có bấy nhiêu, Lắng tai nghe lấy những điều dạy răn. Các ngươi trước lòng trần tục lắm, Nên đời nay chìm đắm sông mê, Tối tăm chẳng biết tu trì, Gây nên tội báo lại về mình mang, Sống đọa đày chết thường đau khổ, Lông vẫy sừng có đỡ được đâu, Dù là bơi trước lặn sau, Lưới vây tên bắn lưỡi câu thả mồi. Tát cạn bắt cùng hơi hun độc, Lúc đó dù kêu khóc ai thương, Nằm trên chốc thớt là thường, Hồn còn phảng phất, nấu rang xong rồi. Chúng bây loài thượng cầm hạ thú Tuy khác thân người cũng tánh linh Ngươi thường gặp nạn sát sinh Khó giữ cho toàn an bình tánh mạng Muôn phần chết nay ngươi cầm chắc Duyên may nhờ các bậc thiện nhân, Cứu cho ngươi được thoát thân, Đến đây lại được nhờ ơn pháp mầu. Vậy ngươi hãy hồi đầu qui Phật, Và dốc lòng qui Pháp, qui Tăng. Qui y rồi tội chướng sạch băng, Trí khôn sáng tỏ tưng bừng khắp nơi. Phát tâm tu sau rồi được hưởng, Về cõi tịnh sung sướng đời đời, Lên tòa Diệu – giác thảnh thơi, Không hề thối chuyển an vui tháng ngày. Xin đại chúng ra tay cứu khổ, Phát tâm cầu Phật độ chúng sanh, Cùng nhau dốc một lòng thành, Cầu cho ra khỏi thoát vòng trầm luân.
CHÚNG SINH (tên các loài động vật) … QUY Y
– Chúng sinh (tên các loài động vật)… xin quy y Phật – Chúng sanh(tên các loài động vật)… xin quy y Pháp – Chúng sanh(tên các loài động vật)… xin quy y Tăng – Chúng sanh(tên các loài động vật)… quy y Phật, đấng phước trí vẹn toàn. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… quy y Pháp, đạo thoát ly tham dục. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… quy y Tăng, bậc tu hành giải thoát. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… đã quy y Phật, nguyện đời đời kiếp kiếp không quy y Trời, Thần, Quỷ, Vật. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… đã quy y Pháp, nguyện đời đời kiếp kiếp không quy y ngoại đạo tà giáo. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… đã quy y Tăng, nguyện đời đời kiếp kiếp không quy y thầy tà, bạn dữ. – Chúng sanh(tên các loài động vật)… quy y Phật rồi khỏi đọa địa ngục – Chúng sanh(tên các loài động vật)… quy y Pháp rồi khỏi đọa ngạ quỷ – Chúng sanh(tên các loài động vật) … quy y Tăng rồi khỏi đọa súc sinh
TỨ HOẰNG THỆ NGUYỆN
Chúng sanh vô biên thệ nguyện độ. Phiền não vô tận thệ nguyện đoạn. Pháp môn vô lượng thệ nguyện học. Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành.
CHÍ TÂM PHÁT NGUYỆN
Một nguyện nguồn linh thường trong lặng. Hai nguyện tạng thức dứt lăng xăng. Ba nguyện khối nghi đều tan nát. Bốn nguyện trăng định mãi tròn đầy. Năm nguyện pháp trần không khởi diệt. Sáu nguyện lưới ái lìa buộc ràng. Bảy nguyện suy nghĩ hành Thập Địa. Tám nguyện nghe suốt bỏ Tam Thiên. Chín nguyện tâm vượn thôi nhảy nhót. Mười nguyện ý ngựa dứt cương yên. Mười một nguyện mở lòng nghe Phật dạy. Mười hai nguyện mến thích Tổ Sư Thiền.
CHÍ TÂM HỒI HƯỚNG
Phóng sinh công đức khôn tính kể. Thắng phước vô biên đồng hướng về Nguyện khắp pháp giới các chúng sanh Thảy đểu thể nhập vô sanh nhẫn. Nguyện tiêu ba chướng sạch phiền não Nguyện được trí tuệ thật sáng ngời Nguyện cả tội chướng thảy tiêu trừ Đời đời thường hành Bồ Tát đạo. Nguyện đem công đức tu hành này Trang trải mười phương khắp tất cả Hết thảy chúng con cùng các loài Đồng được lên ngôi Vô Thượng Giác.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni.
PHỤC NGUYỆN
Tất cả chúng con thành tâm phóng thích các chúng sinh đây, nguyện các chúng sanh này sau khi nghe pháp thọ trì tam quy được thoát khỏi nạn dao thớt, lửa, lưới…., sớm phát tâm tỉnh giác, lìa chỗ ngu si, khởi niệm từ bi, xa rời đường khổ. Tin sâu Tam bảo, thoát kiếp trầm luân, sanh về cõi an vui gặp chánh pháp tu hành sớm giác ngộ giải thoát.
Nguyện cho thí chủ được tai ách tiêu trừ, oan khiên dứt sạch, bệnh căn thuyên giảm, gia quyến an khanh, lòng tin tam bảo càng sâu, tâm từ đối với chúng sinh tăng trưởng.
Khắp nguyện, nước từ ban rải, chúng loại yên vui, mỗi mỗi chúng sanh được thấm nhuần mưa pháp, đồng phát tâm hướng về chánh pháp, mọi loài đều chứng ngộ Phật thừa.
Nam mô Phật Bổn sư Thích ca Mâu ni (đồng niệm )
– Chúng sanh (tên các loài động vật)… tự quy y Phật. Nguyện cho chúng sinh. Hiểu thấu đại đạo. Phát tâm vô thượng (1 lễ) – Chúng sanh(tên các loài động vật)… tự qui y Pháp: Nguyện cho chúng sanh. Thâm nhập ba tạng. Trí tuệ như biển (1 lễ) – Chúng sanh(tên các loài động vật)… tự qui y Tăng: Nguyện cho chúng sanh. Quản lý đại chúng. Tất cả không ngại (1 lễ)
Nguyện đem công đức phóng sanh này. Hướng về khắp tất cả Đệ tử cùng chúng sanh. Đều trọn thành Phật đạo